NFT Eserlerde Telif Hakları Konusu
NFT eserlerde telif hakları konusunu 2 açıdan ele alacağız, bir kanuni açıdan. 3. Kişilerle olan ilişkisini birde anatçı ve eser bağlamındaki haklarını ele alacağız.
Superpeer.com CANLI yayını videosunu aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.
NFT’nin açılımı Non Fungible Token olup, Türkçe karşılığı, “Değiştirelemeyen Token” ya da “Değişmesi Mümkün Olmayan Para” Türkçes ise “Nitelikli Fİkri Tapu” dur.
NFT’ler, dijiital varlık borsasında blockchain teknolojisini kullanan veri birimleridir. Fotoğraf, video, ses, metin veya tarama gibi dijital biçimde temsil edilebilen fiziksel ürünler da dahil olmak üzere kripto şifreleme ile biricik olmasını sağlayabilir.
NFT sanat eserleri üretildikleri andan itibaren veya üretilmiş bir eserin token yaratım tarihinden itibaren bir kimliğe sahip olur üreten kişiye ait olduğu kripto şifreleme ile mühürlenir. Bu sayede bir NFT sanat eserlerinin takibi yapılabilir, orijinal olup olmadığı denetlenebilir ve blockchain teknolojisinin yardımıyla eserin kimlere satıldığı ve son kullanıcısına ulaştığı belirlenebilir. Bu açıdan fikir ve eser üreten kreatiflerin işini mucizevi bir biçimde kolaylaştırır. Çünkü NFT sanat eserlerinin aksine, fiziki sanat eserlerinin takibini yapmak neredeyse mümkün değildir.
NFT Sanat Eserleri ve Telif Hukuku İlişkisi
NFT’nin gelişmekte olan bir sistem olması nedeniyle telif hakkı ile ilişkisi de tartışmalı bir konudur. Blockchain sistemi ile telif hakkı ihlalleri güvence altına alınmaya çalışılmıştır. Yine de, bu sistemin yeterli olup olmadığı ve Türk Hukuku çerçevesinde telif hukuku alanında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususlarında görüş birliğine varılamamıştır. Blockchain sisteminde kişilerin ürettikleri sanat eserleri üzerindeki eser sahipliği aynı anda kayıt altına alınmakta ve sistemi kullanan herkes eser sahibinin bilgisine ulaşabilmektedir.
Her yeni eser sahipliği, dijital olarak kayıt altına alınmakta ve ortaya çıkabilecek iddiaların önüne bu yöntem ile geçilmeye çalışılmaktadır. Kullanılan sistem aynı anda ispat konusunda fayda sağlamaktadır. Ancak, bu konu ile ilgili halihazırda 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’ nda (“FSEK”) bir düzenleme bulunmamakla birlikte sonuçlanmış bir yargı kararı da bulunmamaktadır.
5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile İlişkilendirilebilecek Hükümler ve Telif Hakkı
Telif hakkı, “kişinin her türlü fikri emeği ile meydana getirdiği ürünler üzerinde hukuken sağladığı haklardır.”
Telif hakkı, eserden bağımsız bir niteliğe sahip olup NFT sanat eserlerinin devredilmesinde eser sahipliği devredilebilmektedir. Kişiler arasında yapılan sözleşmeler ile aksi kararlaştırılabilecek olsa da genel nitelikli sözleşme, fikri mülkiyet haklarının devrini kapsamaz.
NFT sanat eserlerinin FSEK içindeki konumunu incelediğimizde; Sahibinin üslubunu taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” şeklinde tanımlanmış olup bu bağlamda NFT lerin de “eser” niteliğinde olduğunu. söyleyebilirim.
NFT’lenen bir eserin satılması ile telif hakkı sahibi değişmez. Eser sahibi, ilk telif hakkı sahibi olarak mali haklarını veya manevi hakların kullanımını ayrıca lisans sözleşmesine konu etmediği durumda NFT’lenen eserinin mali hakları ve manevi hakların kullanımını devretmez. Bu da eseri üreten sanatçıların haklarını korumasına imkan sağlar.
Eğer yazımı beğendiyseniz alkış kısmına basıp bana destek olabilirsiniz. 50 kez alkış yapabileceğinizi biliyor muydunuz?
instagram: https://www.instagram.com/ozgemardi/?...
videmy: http://www.videmy.com
Youtube kanalım: https://www.youtube.com/c/OzgeMardi
