Sanat ve Tasarımda DEĞER

Sanat eseri sanatçının içsel dürtüleriyle ortaya çıkar ve biriciktir. Satmak ve satılmak için yapılmaz, bu artistik bir dışavurumdur.

Özge Mardi
3 min readJun 12, 2021

Peki hiç düşündün mü? Neden 500 yıl önce yapılan her resme, heykele vb. her şeye sanat eseri diyoruz ve çok fazla değerli olduğunu söylerken bugün çağdaş anlamda sanat eseri üreten bir sanatçı için aynı şeyi söyleyemiyoruz?

Sanat eğitimi aldığım ilk yıllarda benim de aklıma takılan bir soru olmuştur bu. Yani eskiden yapılmış olması sanat eseri kategorisine girmesini mi sağlıyor? HAYIR.

Pera Müzesi — Andy Warhol Sergisi

Peki sanatı ne değerli kılar?

Sanat eserinin önce manevi değeri önemli, sanatçının hayatı ve dönemleriyle birlikte ortaya koyduğu tüm eserler birlikte değerlendirmek gerekir. Yani tek bir yapıt eser değil sanatçıyla birlikte yaptıklarının toplamı eserdir ve bu şekilde değerlidir.

Sonra piyasa değeri devreye girer. Bu durum ister böyle olsun ister olmasın, biz sanat eserini dilediğimiz gibi yüceltelim veya yüceltmeyelim, piyasa bizden bağımsız bir şekilde ona her zaman bir değer biçer.

Ancak toplumun sanattan anlaması ve buna bir değer atfetmesi. Değerli kılması için toplumsal olarak ilerlemek gerekiyor.

Şimdi güzel bir örnekle anlatmak isterim; Günümüzün popüler ve yozlaşmış sanat anlayışında ve tasarım dünyasında. Pop art akımının öncüsü sanatçı Andy Warhol’ un MUZ tablosunu görüyorsunuz. Ardından neredeyse bu MUZ çiziminden 60 yıl sonra sanatçı Maurizio Cattelan ın muz uyarlaması ve ardından viral reklam olarak Tekzen markasının reklam olarak kullandığı muzu aşağıda görebilirsiniz.

Andy Warhol
Maurizio Cattelan
Tekzen

Peki gelelim Tasarım konusuna, tasarım insanlık tarihi boyunca bir şeye estetik bir biçimde şekil verme olarak tanımlanmıştır. Ancak, tasarıma “yaratıcı bir problem çözme ” olarak baktığımızda çok daha fazlasını görebiliriz.

Tasarım, doğası gereği insan yaşamında önemli bir değere sahiptir. Çümkü hayatın doğanın ve yaşamın kendisi tasarımdır. Peki

Her şeye değer katan bir unsur olarak tasarımın değerini belirleyebilmek?

nasıl bir bakış açısı gerektirir?

Ancak tasarım bir ürün veya bir hizmet için özellikle grafik tasarım ürünüyse işte o da endüstriyel tasarım gibi sipariş usulü bir iş ise o zaman eserden önce ticari bir ürüne dönüştüğü için hemen eser kategorisinde değerlendirilmiyor.

Bazen endüstriyel tasarım, illüstrasyon, özgün baskı resim vb. tasarımın alt dallarında üreten sanatçı ve tasarımcıların yaptıkları eser olarak kabul edilir. Ancak bunun için bir eser niteliği taşıması için sipariş usulü yapılmamış olması önemlidir. Tıpkı Philip Starck’ın limon sıkacağı tasarımı gibi. Sanat tarihine geçmiş bir eser olarak nitelendirilir.

Philippe Starck — Limon Sıkacağı

Bazen de sipariş usulü yapılsa dahai onu yapan kişiden yani sanatçıdan ötürü de sanat eseri sayılabilir bazı tasarımlar.

Yani kısacası “Tasarımın değeri bir müşterinin düşündüğünden çok daha yüksek.

Eğer yazımı beğendiyseniz alkış kısmına basıp bana destek olabilirsiniz. 50 kez alkış yapabileceğinizi biliyor muydunuz?

instagram: https://www.instagram.com/ozgemardi/?...

web: http://www.ozgemardi.com

videmy: http://www.videmy.com

Youtube kanalım: https://www.youtube.com/c/OzgeMardi

--

--

No responses yet